Obecnie prosumenci rozliczają się z Operatorem Sieci Dystrybucyjnej w formie bezgotówkowej - bilansowania. Instalacje do 10kW w stosunku ilosciowym 1 do 0,8 a mikroinstalacje o mocy większej niż 10kW rozlicza się się w stosunku ilościowym 1 do 0,7.
Wszyscy prosumenci, których instalacja wyprodukowała energię elektryczną po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 2022 r. będą mogli rozliczać się w systemie opustów. Z obecnego projektu ustawy wynika, że po tym terminie ten model zostanie usunięty i zastąpiony modelem, w którym wyprodukowana energia będzie sprzedawana. Ustawodawca dopuszcza jednorazową migrację prosumenta energii odnawialnej z doczasowego, opartego o opust systemu rozliczeń, do nowego systemu sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej.
Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii, ustawa zdefiniuje podstawy nowego systemu, w którym system opustów nie będzie dostępny dla nowych prosumentów wchodzących na rynek po 2021 roku. Ma to być zmiana, która odzwierciedli kolejny etap rozwoju rynku prosumentów oraz zapewni im aktywną rolę w rynku energii. Wprowadzone zmiany, dadzą prosumentom możliwość sprzedaży wyprodukowanej energii elektrycznej. Wprowadzona i pobrana z sieci energia elektryczna będą rozliczane oddzielnie. Umożliwi to planowana instalacja liczników i systemu zdalnego odczytu u odbiorców końcowych.
Zmiany mają doprowadzić do tego, by wyeliminować obecną potrzebę przewymiarowania instalacji, przez co skrócić okres zwrotu instalacji. Ponoszone przez prosumentów opłaty dystrybucyjne mają dotyczyć wyłącznie pobranej z sieci energii elektrycznej. Nowy model ma również zachęcić prosumentów do jeszcze większej autokonsumpcji energii. W uzasadnieniu wskazano, że proponowany model systemu prosumenckiego otwiera rynek i prosumenta na nowy podmiot – agregatora, którego zadaniem będzie zakup nadwyżek energii elektrycznej. Dzięki temu, ma zostać wykorzystany potencjał nowych podmiotów, oferujących magazynowanie energii w rzeczywistych magazynach energii i zastąpienie obecnie funkcjonujących wirtualnych sposobów przechowywania energii w sieci.
Jaka będzie cena sprzedaży energii?
Zgodnie z propozycją MKiŚ, prosumenci wchodzący na rynek od początku przyszłego roku otrzymają bezterminową możliwość sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej do sprzedawcy zobowiązanego. Cena zakupu wyprodukowanej przez prosumenta energii elektrycznej będzie wynosić 100 proc. średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym w poprzednim kwartale ogłoszonej przez Prezesa URE na podstawie art. 23 ust. 2 pkt 18a ustawy Prawo energetyczne.
Kim będzie agregator?
Inna kluczowa zmiana dla rynku prosumenckiego, którą ma przynieść najnowsza propozycja legislacyjna Ministerstwa Klimatu i Środowiska, to wprowadzenie do polskiego prawa nowego uczestnika rynku energetycznego – agregatorów oferujących zakup nadwyżek energii elektrycznej. Agregatorzy będą mieli prawo do zaoferowania lepszych warunków zakupu energii dla prosumentów niż zakup przez sprzedawcę rynkowego. Inni sprzedawcy lub agregatorzy będą mieli prawo do oferowania lepszych warunków dla prosumentów, niż te uwzględnione w projekcie ustawy. W projekcie ustawy czytamy również, że przychód ze sprzedaży energii elektrycznej nie będzie stanowił przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym.
Jak zapewnia resort klimatu, wprowadzenie agregatorów stworzy okazję do wypracowania nowych modeli biznesowych, które uwzględniają magazynowanie wyprodukowanej energii i zapewniają korzystniejsze wynagrodzenie dla prosumenta niż minimum wskazane w zaproponowanym systemie rozliczeń.
– Prosument uzyska większą swobodę zawierania umów i wyboru konkurencyjnej oferty na sprzedaż energii. Wykorzystanie potencjału nowych podmiotów, oferujących magazynowanie energii w rzeczywistych magazynach, pozwoli też na zastąpienie obecnie funkcjonujących wirtualnych sposobów przechowywania energii w sieci. Dodatkowo, poszerzenie możliwości magazynowania energii przez prosumentów we własnym zakresie, będzie podstawą do wypracowania kolejnych rozwiązań w zakresie wsparcia inwestycyjnego na zakup tych urządzeń – zapewnia Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
Czy obecny prosument będzie mógł przejść do nowego systemu?
Jak czytamy w uzasadnieniu, w przepisach przejściowych zawarto regulację, umożliwiającą jednorazową migrację prosumenta energii odnawialnej z doczasowego, opartego o „opust” systemu rozliczeń, do nowego systemu sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej wytworzonej przez prosumenta energii odnawialnej w mikroinstalacji. To oznacza, że będzie taka możliwość.
Opisane zmiany, a także wiele innych opisanych w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne i ustawy o odnawialnych źródłach energii, na razie są w fazie opiniowania. Zanim ustawa wejdzie w życie, będzie musiała przejść jeszcze dosyć długą drogę legislacyjną, więc poszczególne zapisy mogą jeszcze ulec zmianie.
Źródło: Rządowe Centrum Legislacji, oraz portale: globenergia, gram w zielone